چگونه شابلون چاپ سیلک بسازیم؟
اگر شابلون چاپ سیلک را در اختیار داشته باشید، این شیوه‌ی چاپ، یک تکنیک کاملا کاربردی و ارزان قیمت خواهد بود. اگر یک مشتری به شما مراجعه کرده که طرح خاصی مدنظر دارد یا خودتان تمایل به چاپ یک طرح خلاقانه دارید می‌توانید شابلون دلخواهتان را در خانه درست کنید.
هرچند می‌توانید از مواد ویژه مانند وینیل یا ژل‌های امولسیون استفاده کنید اما بدون نیاز به این مواد و با برش دستی طرح هم می‌توانید کلیشه سیلک اسکرین را بسازید. چه یک فرد مبتدی باشید و چه حرفه‌ای، می‌توانید به آسانی و تنها با استفاده از مواد مناسب و تمرین و تکرار کلیشه چاپ سیلک را تولید کنید.
روش اول ساخت شابلون چاپ سیلک: برش دستی
1- طرح دلخواه خود را برای ایجاد شابلون چاپ سیلک روی کاغذ مایلار یا وینیل رسم کنید. پس از اتمام طراحی، طرح را روی شابلون مورد نظر منتقل کنید. از یک ماژیک با نوک مناسب استفاده کنید تا طرح کاملا مشخص باشد. کاغذ یا وینیل را با چسب نقاشی ثابت نگه دارید تا بتوانید خطوط را با دقت بیشتری رسم کنید.
• برای اینکه خطوطی صاف داشته باشید از یک خط‌کش فلزی استفاده کنید.
• اگر در رسم طرح اشتباه کردید یک تکه پارچه را به الکل آغشته کنید و روی وینیل بکشید تا پاک شود.
طراحی تصویر
2- به کمک یک تکه پلاستیک شفاف و سفت مانند استات، مایلار یا وینیل را محکم کنید. این عمل طرح را برای برش و ساخت کلیشه سیلک اسکرین آماده می‌کند. مجددا برای نگه داشتن طرح از چسب نقاشی استفاده کنید. کاغذ یا وینیل را طوری قرار دهید که پلاستیک حداقل 2.5 سانتی‌متر از هر طرف با طرح فاصله داشته باشد.
محکم کردن طرح
مطالعه بیشتر :توری چاپ سیلک : انتخاب بهترین توری چاپ سیلک
3- در این مرحله از ساخت شابلون چاپ سیلک اسکرین با استفاده از یک قیچی تیز طرح را ببرید. برش دستی طرح نیازمند دقت بالایی است. تمام قسمت‌های اضافی تصویر را جدا کنید. مراقب باشید به اشتباه بخش‌های اصلی طرح را قیچی نکنید.
• قسمت‌هایی از طراح را که خالی می‌کنید همان بخش‌هایی هستند که هنگام چاپ سیلک جوهر از آن‌ها عبور می‌کند و جذب پارچه می‌شود. این امر را هنگام برش مدنظر داشته باشید.
• هرجا لازم بود، شابلون چاپ سیلک را بچرخانید تا کار برش آسان‌تر انجام شود.
برش شابلون سیلک
4- طرح آماده شده را روی قاب مخصوص چاپ قرار دهید. می‌توانید از یک نوار انتقال چسب در پشت کار استفاده کنید. هنگامی که کاملا آماده‌ی انتقال تصویر شدید، نوار پشت کار را به آرامی جدا کنید. طرح را روی پشت قاب قرار دهید تا از آسیب دیدن کلیشه سیلک اسکرین هنگام عملیات چاپ جلوگیری شود.
قرار دادن طرح روی قاب
روش دوم ساخت شابلون چاپ سیلک: استفاده از دستگاه برش وینیل
1- برای ساخت یک شابلون سیلک یک دستگاه برش وینیل را خریداری یا اجاره کنید. این دستگاه با دنبال کردن خطوط رسم شده، برشی دقیق را انجام می‌دهد. اگر چنین وسیله‌ای در اختیار ندارید می‌توانید آن را برای مدت محدودی اجاره کنید.
دستگاه برش وینیل
2- تصویری با کنتراست بالا در رایانه‌ی خود رسم کنید. کلیشه چاپ سیلک را می‌توانید آنلاین هم طراحی کنید (با استفاده از برنامه‌های ویرایش تصویر نظیر فتوشاپ یا Inkscape). برای اینکه بفهمید کدام برنامه‌ها با کدام ماشین برش همخوانی دارد به دفترچه‌ی راهنمای دستگاه مراجعه کنید. در ایجاد شابلون چاپ سیلک اسکرین باید از طرحی نسبتا ساده استفاده کنید تا انتقال آن روی پارچه به آسانی انجام شود. پس از اتمام طراحی، تصویر را در قالب فایلی که توسط دستگاه برش قابل شناسایی باشد ذخیره کنید.
اغلب دستگاه‌های برش وینیل از فایل‌هایی با پسوند SVG یا PDF پشتیبانی می‌کنند.
طراحی تصویر در نرم‌افزار
3- وینیل را درون دستگاه برش قرار دهید. وینیل باید روی نوار غلطک و زیر اهرم‌ها قرار بگیرد تا محکم باقی بماند و تکان نخورد.
• رنگ وینیل اهمیتی ندارد چرا که هنگام انتقال به پارچه، چاپ نمی‌شود و فقط طرح روی شابلون سیلک پارچه منتقل می‌شود.
قرار دادن وینیل در دستگاه برش
4- فایل آماده شده را روی دستگاه برش وینیل بارگذاری کنید. پس از انجام این کار، شابلون چاپ سیلک شما آماده‌ی تولید است. تیغه‌های دستگاه طرح را از محل برش جدا می‌کنند و نهایتا کلیشه را به صورت آماده تحویل شما می‌دهند. با توجه به میزان پیچیدگی طرح، این مرحله ممکن است از چند دقیقه تا یک ساعت به طول بینجامد.
• دستگاه‌های برش وینیل طرح را برش می‌زنند اما این کار را به صورت کامل انجام نمی‌دهند. پس از اتمام کار با دستگاه، قسمت‌های غیر ضروری کار را از روی کلیشه چاپ سیلک جدا کنید.
بارگذاری طرح روی دستگاه
مطالعه بیشتر: تاریخچه چاپ سیلک
5- قسمت‌های اضافی وینیل را جدا کنید. از یک قیچی مناسب برای برش قسمت‌های غیرضروری استفاده کنید. ضخامت کاتر یا قیچی مورد استفاده به میزان پیچیدگی طرح روی شابلون سیلک بستگی دارد. هرچه طرح پیچیده‌تر باشد، وسیله‌ای که استفاده می‌کنید باید نازک‌تر باشد.
• در حقیقت شما طرح را به صورت منفی یا نگاتیو طراحی می‌کنید. به این شیوه که قسمت‌هایی از طرح را که می‌خواهید جوهر از آن‌ها عبور کند خالی می‌کنید تا پس از چاپ، شکل موردنظر روی پارچه نقش ببندد.
برش تصویر
6- یک فریم برای وینیل خود درست کنید. یک تکه وینیل را با ابعاد مناسب انتخاب کنید. با یک قیچی، مستطیلی کاملا اندازه‌ی طرح خود در داخل فریم ایجاد کنید. شابلون چاپ سیلک را روی قاب قرار دهید و با چسب نقاشی آن را محکم کنید.
• اول از همه قاب را روی پارچه قرار دهید، بعد فریم مستطیل را روی آن بگذارید و سپس طرح را روی آن قرار دهید.
• پیش از اینکه نوار چسب پشت کار را جدا کنید، مطمئن شوید که طرح کاملا در فریم قرار گرفته است.
قرار دادن طرح روی قاب
7- از نوار انتقال چسب برای چسباندن شابلون استفاده کنید. نوار انتقال را به پشت شابلون سیلک بچسبانید. زمانی که آماده‌ی انتقال شابلون به قاب بودید چسب را به آرامی جدا کنید و شابلون را داخل کادر مستطیلی که قبلا برش داده بودید قرار دهید. دست خود را محکم روی همه‌ی قسمت‌های شابلون بکشید تا هیچ حبابی روی کار باقی نماند.
چسباندن شابلون به قاب
روش سوم ساخت شابلون چاپ سیلک: استفاده از ژل امولسیون
1- در روش سوم ساخت شابلون چاپ سیلک باید قاب را با ژل امولسیون بپوشانید. امولسیون عکاسی ماده‌ای ژل مانند است که حساس به نور است. یک لایه‌ی نازک از امولسیون را روی دو طرف قاب طوری بکشید که یک حاشیه‌ی 2.5 سانتی متری را از هر طرف باقی بماند.
• قاب را در یک اتاق با نور کم یا کاملا تاریک قرار دهید. اگر می‌خواهید از یک جعبه استفاده کنید، مطمئن شوید هنگامی که قصد استفاده از ژل را دارید جعبه نزدیکتان باشد.
پوشاندن قاب با امولسیون
2- قاب را در یک اتاق تاریک یا داخل جعبه قرار دهید. پس از آغشته کردن قاب به امولسیون آن را به یک اتاق تاریک یا جعبه منتقل کنید. با توجه به ابعاد قاب این مرحله از ساخت کلیشه چاپ سیلک می‌تواند تا 2.5 روز نیز طول بکشد.
• قاب را زودتر از 2 الی 3 روز از اتاق یا جعبه بیرون نیاورید چرا که قرار گرفتن امولسیون در معرض نور به طرح شما آسیب می‌رساند. زمان خشک شدن امولسیون روی قوطی آن نوشته شده است.
• قاب در تابستان سریع‌تر خشک می‌شود. زیرا امولسیون به گرما بهتر واکنش نشان می‌دهد.
قرار دادن قاب در محیط تاریک
3- طرح خود را روی یک کاغذ شفاف پیاده کنید. زمانی که قاب خشک شد طرح شابلون چاپ سیلک اسکرین را روی یک صفحه‌ی شفاف چاپ کنید. بیشتر چاپگرها با ورقه‌های شفاف سازگاری دارند اما اگر لازم شد با توجه به دفترچه‌ی راهنمای پرینتر خود، تنظیمات موردنظر را انجام دهید.
• هنگام جابجایی صفحه مراقب باشید دستتان تنها لبه‌های کار را لمس کند تا طرح کثیف نشود.
• پیش از اینکه بخواهید طرح را لمس کنید اجازه دهید 5 دقیقه از زمان چاپ بگذرد.
چاپ طرح روی ورق شفاف
4- طرح را روی قاب منتقل کنید. شابلون را روی کف قاب قرار دهید و فشار دهید. برای اعمال فشار بیشتر بر روی شابلون چاپ سیلک، از یک تکه شیشه یا هر شی شفاف غیرقابل اشتعال و سنگین استفاده کنید تا هنگام انتقال تصویر، شابلون تکان نخورد.
انتقال طرح به قاب
5- قاب را روی یک صفحه‌ی مات مشکی قرار دهید. زمانی که قاب زیر لامپ UV قرار می‌گیرد تصویر ظاهر می‌شود. اگر تخته سیاه نیز داشته باشید می‌توانید از آن استفاده کنید. اگر به تخته دسترسی نداشتید با استفاده از اسپری سیاه یک تکه مقوا در ابعاد مناسب را رنگ کنید و قاب را روی آن قرار دهید.
قرار دادن قاب روی صفحه‌ی سیاه
6- قاب را زیر لامپ UV قرار دهید. اشعه‌های لامپ به ژل کمک می‌کنند تا تصویر روی قاب نقش ببندد. البته در این مرحله از ساخت شابلون سیلک می‌توانید قاب را زیر نور خورشید هم قرار دهید اما استفاده از لامپ باعث می‌شود کنترل بیشتری روی نور داشته باشید. برای اطلاع از زمان مورد نیاز، به اعداد درج شده روی بسته‌بندی امولسیون دقت کنید.
• زمان این مرحله ممکن است از ده دقیقه تا چند ساعت متغیر باشد.
قرار دادن قاب زیر نور
7- در زمان مناسب قاب را از زیر لامپ بردارید. زمان ظهور باید تا جایی که ممکن است دقیق باشد. مدت زمان طولانی ممکن است مانع از جدا شدن امولسیون از روی قاب شود. اگر زمان کوتاه باشد هم تصویر به درستی ظاهر نمی‌شود.
توجه به زمان لازم برای ظهور تصویر
8- قاب را قبل از استفاده بشویید. تا زمانی که ژل را از روی قاب نشویید کلیشه چاپ سیلک شما قابل استفاده نیست. قاب را با آب سرد یا ولرم بشویید. این کار را با آرامی انجام دهید تا آسیبی به تصویر نرسد. فشار آب را کم کنید و برای پاک کردن امولسیون از یک تکه پارچه یا اسفنج نرم استفاده کنید.
شستن قاب
دیدگاه خود را بنویسید