چاپ سیلک اسکرین : کاملترین آموزش چاپ سیلک

چاپ سیلک چیست؟ راهنمای قدم به قدم چاپ سیلک اسکرین

چاپ سیلک اسکرین فرآیندی است که یک تصویر به وسیله فشار جوهری که از روی یک توری رد می‌شود، روی جسم مورد نظر چاپ می‌شود چاپ سیلک اسکرین یک روش محبوب از چاپ است که در صنایع مختلف کاربردهای فراوانی‌ دارد و این بدان معناست که حتی اگر تا به حال نام این نوع از چاپ را نشنیده باشید هم احتمالا تا به امروز از محصولاتی که از این مدل چاپ بهره برده‌اند استفاده کرده‌اید.

سیلک اسکرین یک روش موثر در خلق آثاری حرفه‌ای از جمله طرح‌های هنری و نقاشی‌ها و پوسترهاست، اما ازاین روش می‌توان در چاپ پارچه هم استفاده کرد و به همین دلیل می‌توان انواع لباس‌ها و منسوجات پارچه‌ای را با این روش تهیه کرد. در این نوشته سعی خواهیم کرد تا تمامی نیازهای و سوالات شما در خصوص چاپ سیلک را با پاسخ مناسب و علمی و دقیق جواب دهیم. سوالاتی مانند:

1. چاپ سیلک چیست؟
2. چرا از چاپ سیلک استفاده می‌شود؟
3. مراحل قدم به قدم چاپ سیلک کدام است؟
4. آیا چاپ سیلک یا شستشو از بین می‌رود؟
5. تفاوت میان چاپ سیلک و چاپ دیجیتال پارچه در چیست؟
6. تفاوت میان چاپ تصویر از طریق انتقال حرارت و چاپ سیلک در چیست؟
7. تاریخچه چاپ سیلک چیست؟

چاپ سیلک اسکرین چیست؟

چاپ سیلک اسکرین فرآیندی است که در آن یک تصویر طراحی شده با استفاده از توری‌های اسکرین، جوهر و پاروهای مخصوص روی یک سطح مسطح چاپ می‌شود. این سطح صاف اغلب اوقات کاغذ یا پارچه است اما با استفاده از جوهر‌های مخصوص امکان چاپ روی چوب، فلز، پلاستیک و یا حتی شیشه با استفاده از روش چاپ سیلک اسکرین فراهم است.
اصول اولیه این روش بر پایه تهیه شابلون روی توری‌هایی است که دارای شبکه‌های بسیار ریزی هستند. فشار وارده از طرف اپراتور روی رنگ یا جوهر ریخته شده روی این توری‌ها می‌تواند تصویر را به سطح پارچه مورد نظر انتقال دهد.
این فرآیند گاهی سیلک اسکرین یا چاپ سیلک اسکرین نامیده می‌شود که در همه‌ی آن‌ها اصول اولیه یکسان است اما ممکن است روش تهیه شابلون در روش‌‌های گوناگون و با در نظر گرفتن سطحی که قرار است چاپ روی آن انجام شود متفاوت باشد. روش‌های مختلف تهیه شابلون عبارتند از:

1. استفاده از نوار پوشاننده یا نوعی خاص از رزین برای پوشاندن سطح مورد نظر از تصویر.
2. نقاشی شابلون روی توری با استفاده از مسدودکننده‌هایی خاص مانند چسب و لاک.
3. استفاده از مواد شیمیایی خاصی ( امولوسیون) های حساس به نور به منظور تهیه شابلون .

با توجه به طرح مورد نظر برای چاپ ممکن است از یک رنگ جوهر یا رنگ‌های متفاوتی از جوهر استفاده شود. رنگ‌‌ها در لایه‌های متعددی با شابلون‌های خاص به سطح مورد نظر اضافه‌ می شوند.

چرا از چاپ سیلک استفاده می‌شود؟

یک از دلایلی عمده استفاده از چاپ سیلک اسکرین در صنعت پارچه این دلیل است که محصولات تهیه شده توسط این روش دارای رنگ‌های واضح و کیفیت چاپ بالاتری نسبت به سایر روش‌های چاپ روی پارچه را دارا هستند . یک دیگر از دلایل محبوبیت فراوان این روش این است که این امکان را به چاپگران می‌دهد که یک طرح را بارها و بارها بدون هزینه اضافی روی سطح مورد نظر چاپ کنند. این امکان به دلیل استفاده از شابلون‌هایی که طرح را به پارچه منتقل می‌کنند، مهیاست و همین دلیل است که چاپ سیلک اسکرین را به عنوان یک روش محبوب در تولید عمده مسنوجات پارچه‌ای تبدیل کرده است.
در کنار همه موارد ذکر شده بهره‌مندی از تخصص و استفاده از مواد و ابزار خوب و حرفه‌ای در این صنعت، این قابلیت را به چاپگران می‌دهد که طرح‌های پیچیده و چند رنگ را روی پارچه با کیفیتی بسیار عالی چاپ کنند. یکی از پیچیدگی‌هایی که چاپ سیلک اسکرین در تهیه تصاویر چند رنگ دارد این است که باید با استفاده از چند رنگ اصلی نظیر آبی ، قرمز ، زرد و مشکی (CMYK) طیف رنگ‌های گسترده‌ای را فراهم کرد. رسیدن به این مقصود نیازمند تخصص بسیار بالا در طراحی و تجربه کافی در زمینه تهیه شابلون‌ها و انتقال تصاویر به سطح مربوطه است. وجه تمایز مرکز چاپ پارچه ایساتیس نیک هم با سایر چاپگران پارچه در ارائه بهترین خدمات چاپ تصویر چند رنگ روی پارچه با استفاده از روش سیلک اسکرین است. متخصصین چاپ پارچه ایساتیس نیک همچنین آماده ارائه آموزش‌های تخصصی لازم برای افرادی هستندکه می‌خواهند در این زمینه آموزش ببینند.

---

مطالعه بیشتر : توری چاپ سیلک : راهنمای انتخاب سایز مناسب توری

---

آموزش قدم به قدم  چاپ سیلک اسکرین:

روش‌های متفاوتی در چاپ سیلک اسکرین وجود دارد اما اصول پایه‌ای در همه‌ی آن‌ها یکسان است. روشی که ما برای معرفی این مدل چاپ در این نوشته انتخاب کرده‌ایم محبوب‌ترین روش چاپ سیلک اسکرین است، روشی که در آن با استفاده از امولوسیون‌های حساس به نور شابلون را می‌سازند. این روش هم‌اکنون به عنوان روش تهیه شابلون در مجموعه ایساتیس نیک مورد استفاده قرار می‌گیرد.

1- مرحله اول:

در این مرحله طراحی مورد نظر برای انتقال روی پارچه نهایی می‌شود و روی کاغذ کالک که قابلیت عبور نور را از خود دارد به صورت سیاه و سفید پرینت می شود. از این طرح برای تهیه شابلون استفاده می‌شود.

2- مرحله دوم:

با توجه به پیچیدگی طرح مورد نظر برای چاپ و جنس سطح پارچه، توری مناسب انتخاب می‌شود سپس توری مورد نظر به یک امولوسین حساس به نور آغشته می‌شود و در محیط عاری از نور خشک می شود، این امولوسیون پس از قرار گرفتن در معرض نور شدید به شدت سفت و سخت می‌شود و در نهایت شابلون مورد نظر را شکل می‌دهد.

3- مرحله سوم:

برگه مخصوص حاوی طرح مورد نظر برای چاپ به دقت روی شابلون آغشته به امولوسیون حساس چسبانده می شود و در نهایت کل مجموعه در معرض تابش شدید نوری به شدت قوی قرار می‌گیرند . این نور باعث سفت و سخت شدن امولوسیون می‌شود بنابرین باقی قسمت های اسکرین که توسط طرح مورد نظر پوشانده شده‌اند به حالت نرم باقی می‌ماند.

اگر طرح مورد نظر برای چاپ روی پارچه بیشتر از یک رنگ را برای چاپ شامل می‌شد، یک شابلون جدا برای رنگ بعدی نیز به همین روش ساخته می‌شود تا هر رنگ به شکل مجزا روی سطح مورد نظر منتقل شود و  همانطور که ذکر شد در این مرحله است که متخصص چاپ روی پارچه باید تخصص و تجربه خود را برای طراحی و تهیه هر مرحله از شابلون ها به کار گیرد.

4- مرحله چهارم:

در این مرحله با شستشوی امولوسیون، شابلون تهیه می‌شود.

پس از اینکه مدت زمانی را برای استراحت به مجموعه در معرض نور قرار گرفته در نظر گرفتیم، نواحی از اسکرین که توسط طرح مورد نظر پوشش داده نشده بودند سخت و سفت می‌شوند.  تمامی قسمت‌هایی از اسکرین که در آنها امولوسیون سخت و سفت نشده بود به دقت توسط آب شسته می‌شوند. این مرحله است که باعث می‌شود شابلون نهایی تهیه شود که توسط آن جوهر به سطح مورد نظر اعمال شود.. اسکرین درنهایت خشک می‌شود و متخصص چاپ در این مرحله با توجه به تجربه و تخصص خود هر سطح ناهموار و اضافی را که باعث پایین آمدن کیفیت چاپ و از بین رفتن دقت چاپ می‌شود را از بین می برد. در نهایت در این مرحله شابلون آماده استفاده است.

5- مرحله پنجم:

مجموعه‌ی آماده شده سپس برای چاپ روی میز قرار می‌گیرد. لباس یا پارچه‌ای که قرار است چاپ روی آن انجام شود به شکل صاف روی میز و زیر شابلون‌ های اسکرین پهن می‌شود. پرس‌های متفاوتی برای انتقال رنگ یا جوهر به سطج پارچه مورد نظر وجود دارند از جمله پرس‌های دستی و اتوماتیک اما جدیدترین مدل ماشین‌های چاپ مجهز به سیستم چاپ گردان هستند که این امکان را فراهم می‌کند که بتوان همزمان از تعداد زیادی شابلون در یک چاپ استفاده کرد.

6- مرحله ششم:

در این مرحله جوهر با فشار زیاد ( فشار وارده از طرف اپراتور با پاروی مخصوص یا فشار وارده ازطرف ماشین چاپ به شکل اتوماتیک) به سطح مورد نظر منتقل می‌شود. در این مرحله پارچه زیر شابلون ساخته شده قرار می‌گیرد و جوهر به روی شابلون ریخته می‌شود و در همین زمان از پاروهای مخصوصی برای کشیدن جوهر از بالا تا پایین شابلون استفاده می‌شود. این کار باعث می‌شود که جوهر از طریق منافذ باز روی شابلون به سطح پارچه مورد نظر منتقل شود و در نتیجه طرح مورد نظر روی پارچه چاپ می‌شود.

اگر هدف چاپ یک طرح یکسان روی تعداد زیادی پارچه باشد، در اینصورت پس از انتقال مجموعه چاپ روی سطح جدید مورد نظر، فرآیند چاپ تکرار خواهد شد.

پس از آنکه تمامی طرح‌ها و پارچه‌های مورد نظر به چاپ دلخواه رسید، می‌توان با استفاده از حلال‌های شیمیایی خاصی که توانایی شستشویی امولوسیون استفاه شده را دارد، این مواد شیمیایی را شست و در صورت سالم بودن توری می‌توان از آن به شکل مجدد استفاده کرد.

7- مرحله هفتم:

محصول نهایی مورد نظر در این مرحله لازم است که خشک شود، این فرآیند هم به شکل‌های خاصی قابل انجام است. در این مرحله جوهر به اصطلاح می‌بندد و سطح صافی را شکل می‌دهد. محصول نهایی مورد نظر در انتها چک می‌شود و هرگونه آلاینده محیطی نیز از روی آن شسته می‌شود.

به منظور چاپ یک طرح بسیار ظریف و با کیفیت فراوان نیاز به استفاده از دستگاه‌های بسیار خوب و دانش فنی این رشته نیاز است. مجموعه ایساتیس نیک با بهره‌گیری از جدیدترین و مدرنترین روش‌های عامی چاپ سیلک اسکرین و بهره‌مندی از دستگاه‌های خوب چاپ اسکرین این توانایی را دارد که طرح‌‎های پیچیده و چندرنگ را با استفاده از این پتانسیل چاپ نماید.

فرآیند فشرده سازی یا پرس کردن در چاپ سیلک اسکرین:

اگر چه امکان چاپ سیلک با استفاده از توری و پاروهای مخصوص مهیاست اما بیشتر چاپگران این صنعت ترجیح می‌دهند تا از پرس‌های مخصوص استفاده کنند. زیرا این روند به آن‌ها این امکان را می‌دهد که آیتم‌های بیشتری را کارآمدتر چاپ کنند. این به آن دلیل است که پرس مجموعه چاپ اسکرین را، در طول مدت چاپ در  جای مشخص خود نگه می‌دارد و این امکان را به کاربر می‌دهد که کاغذ و یا لباس را راحت از دستگاه خارج کند یا آن را تعویض کند.

سه نوع پرس متفاوت وجود دارد:

1. دستی
2. نیمه اتوماتیک
3. تمام اتوماتیک

پرس ‌های دستی به وسیله دست کنترل می‌شوند  و کنترل فشار آن‌ها کاملا در اختیار کاربر است. پرس‌های نیمه اتوماتیک تا حدودی توسط ماشین کنترل می‌شوند اما باز هم نیازمند یک اپراتور برای تعویض لایه‌ها و پارچه‌ها می‌باشند. و این درحالیست که پرس‌های تمام اتوماتیک نیازمند هیچگونه دخالت انسانی نمی‌باشند و به اپراتور نیازی ندارند.

کارگاه‌هایی که نیاز به چاپ انبوه دارند اغلب موارد از پرس نیمه اتوماتیک یا تمام اتوماتیک استفاده می‌کنند که این کار باعث می‌شودکارایی سیستم بالا رود و خطاها حداقل شوند و آن‌هایی که به عنوان یک سرگرمی اقدام به چاپ پارچه توسط فرآیند سیلک اسکرین می‌کنند یا در تعداد محدودتر چاپ را انجام می‌دهند می‌توانند از میز‌های سیلک استفاده کنند.

جوهرهای مورد استفاده

جوهر یا رنگ‌هایی که در این نوع چاپ مورد استفاده قرار می‌گیرند قرار است که از طریف منافذ باز روی شابلون به سطح مورد نظر منتقل شوند. این روند باعث چاپ طرح سخت نشده روی شابلون به پارچه مورد نظر می‌شود.

موارد مهمی برای انتخاب جوهر مناسب جدای از انتخاب رنگ وجود دارد. جوهر‌های مخصوصی وجود دارند که می‌توان از آن‌ها برای ایجاد افکت‌های خاصی روی پارچه مورد نظر یا محصول نهایی استفاده کرد. به عنوان مثال یک متخصص چاپ می‌تواند از جوهرهای براق، جوهرهای بافت دار یا جوهرهای پاف دار ( که برای ایجاد یک سطج برجسته استفاده می‌شوند) بهره گیرد تا یک ظاهر و یک احساس منحصر به فرد ایجاد کند و باید این نکته را در نظر داشت که بعضی از جوهرها امکان استفاده روی بعضی از پارچه‌ها را دارا نیستند.

به عنوان مثال وقتی فرآیند چاپ روی لباس انجام می‌شود، چاپگران یک نوع خاص از جوهر را استفاده می‌کند که با استفاده از آن این لباس قابلیت شستشو در ماشین لباسشویسی را پیدا می‌کند. این جوهر با استفاده از گرما مقاوم سازی شده است. این فرآیند سبب ایجاد لباس‌هایی با طرح‌های ماندگار شده است که با توجه به قابلیت شستشویی آسان و راحت می‌توان بارها و بارها آن‌ها را پوشید.

متخصصین چاپ ایساتیس نیک همواره نهایت دقت خود را در انتخاب بهترین نوع جوهر یا رنگ مورد استفاده در چاپ سیلک اسکرین را به کار می‌گیرند تا بتوانند این ضمانت را به مشتریان خود بدهند که طرح و رنگ چاپ شده توسط این مجموعه روی لباس‌های تولید شده برای تولیدکنندگان و مشتریان از بالاترین ماندگاری برخوردار است و نیل به چنین هدفی نیازمند دانش خاص مهندسی در زمینه چاپ پارچه می‌باشد که مدیران ایساتیس نیک همگی به این موارد آشنا هستند.

سیلک اسکرین:

به مجموعه قاب چوبی یا فلزی حاوی توری که به صورت کامل این قاب را پوشانده است اطلاق می‌شود. در روش سنتی، این تور‌ی‌ها با استفاده از نخ ابریشم ساخته می‌شدند اما در حال حاضر توری‌های مورد استفاده با استفاده از الیاف پلی استر تهیه می‌شوند که باعث می‌شود  بدون تغییر در کیفیت و با هزینه کمتر فرآیند چاپ انجام شود. ضخامت ، تعداد گره‌ها و در هم تنیدگی‌های این توری‌ها عاملی تعیین کننده در انتخاب آن‌ها و تهیه محصول نهایی با توجه به جنس پارچه مورد استفاده و طرح انتخاب شده می‌باشد. هرچه میزان فواصل بین توری کمتر و شبکه توری ریزتر باشد امکان چاپ جزئیات بیشتر مهیاست.

هنگامی که اسکرین با امولوسیون پوشانده و خشک می‌شود، می‌توان از آن به عنوان شابلون استفاده کرد. بعد از انجام فرآیند چاپ می‌توان آن را شست و دوباره استفاده کرد.

پارو یا اسکویی‌جی:

پاروی مورد استفاده در این نوع از چاپ از یک تیغه پلاستکی که به یک دسته چوبیده، فلزی یا پلاستیکی وصل گردیده است، تشکیل می‌شود. از این پارو برای انتقال رنگ از طریق اعمال فشار روی جوهر به سطح مورد نظر استفاده می‌شود. معمولا متخصصان چاپ از پارویی به اندازه خود قاب یا اسکرین استفاده می‌‎کنند که پوشش بهتری را فراهم کند.

یک تیغه پلاستیکی محکم تر و سختتر برای اجرای طرح‌های پیچیده مناسب‌تر است و این اطمینان را به متخصص چاپ می‌‎دهد که حتما یک لایه از رنگ روی منافذ مربوطه قرار می‌گیرد. هنگام اجرای طرحی با پیچیدگی کمتر معمولا از یک پارو با تیعه نرم تر استفاده می‌شود.

واحد شستشو:

نیاز است که مجموعه اسکرین پس از استفاه به شکل کامل شسته شود تا تمامی امولوسیون‌های مورد استفاده روی آن، از سطحش پاک شوند. در اینصورت می‌توان از آن‌ها برای استفاده‌های مجدد استفاده کرد. در مجموعه‌‌های بزرگی که میزان تولید آن‌ها انبوه است از وان‌های بزرگ و اسید برای پاک کردن آثار باقی‌مانده از امولوسیون استفاده می‌شود و این در حالیست که مجموعه‌های کوچکتر به شستشوی با آب بسنده می‌‌کنند.

آیا طرح و رنگ پارچه چاپ شده به وسیله سیلک اسکرین با شستشو از بین می‌رود؟

به زودی با پاسخ این سوال در خدمت شما خواهیم بود.